“Ba ơi con đã thấy một chiếc xe tăng đi vào cổng nhỏ và nó bị mắc kẹt, rồi có một xe tăng khác đi vào cổng lớn và húc đổ cổng luôn, và những người lính vẫy cờ.” 

– Con mình tường thuật lại cho ba về khoảnh khắc lịch sử ngày 30 tháng 4 năm 1975

Nghe tập này ở đây.

Vừa rồi là ngày 30 tháng 4, kỷ niệm 49 năm thống nhất đất nước. Mình nói với con là hôm nay là một ngày rất quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Con chưa hiểu lịch sử là gì đâu, nhưng mình cứ nói thôi. 

Buổi sáng trước khi con đi học, mình cho con xem một đoạn video ngắn có hình ảnh hai xe tăng số hiệu 843 và 390 húc đổ cổng Dinh Độc Lập trưa ngày 30 tháng 4 năm 1975. 

Con mình rất chăm chú xem, chủ yếu là vì nó là con trai và rất mê xe cộ, đánh đấm các kiểu. Xem xong thì hỏi, sao mờ quá, mình giải thích cho con là vì video rất cũ rồi, mấy chục năm về trước rồi. 

Xong rồi mình và con bàn về những chi tiết trong video, ví dụ như xe tăng có cắm cây cành trên nóc để ngụy trang như thế nào. (Nhưng con vẫn thấy xe tăng – Ừ đúng rồi con tinh mắt quá, nhưng máy bay bay ở trên cao sẽ khó nhìn thấy, mình giải thích cho con). Xe tăng 843 vào trước nhưng vào cổng phụ, vì thế bị kẹt lại không vào trong được, một chiến sĩ nhảy xuống cầm cờ chạy vào. Sau đó đến xe tăng 390 húc đổ cổng chính tiến vào, rồi hình ảnh những người lính phất cờ giải phóng. Mình giải thích cho con như thế có nghĩa là thắng rồi đó. Con mình cũng đã hiểu một chút về đánh nhau, đầu hàng, lâu đài bị đánh chiếm là như thế nào, nên nó cũng hiểu ngay. 

Mình cũng đã giải thích cho con khi con hỏi “Ai đánh với ai?” Mình chỉ nói là miền Bắc Việt Nam, là Hà Nội và miền Nam Việt Nam, là Sài Gòn, đánh nhau. Nó lại hỏi tiếp, “Tại sao mà đánh nhau?”, mình trả lời là đôi khi người ta không đồng ý về một điều gì đó, cho nên người ta cãi nhau, đánh nhau. 

Chỉ mười phút vừa xem video, vừa thảo luận, kể chuyện mà mình thấy cả mình và con học được rất nhiều thứ. Mình cảm thấy dạy con về lịch sử Việt Nam là cơ hội để chính mình học lại một lần nữa về lịch sử của đất nước mình, một cách trung thực và khách quan chứ không phải theo cách mà sách giáo khoa lịch sử đã dạy mình. 

Còn con mình, thấy ba đi xuống, nó liền hăng hái tường thuật cho ba nghe, khi nghe nó kể mình đã rất xúc động. 

“Ba ơi con đã thấy một chiếc xe tăng đi vào cổng nhỏ và nó bị mắc kẹt, rồi có một xe tăng khác đi vào cổng lớn và húc đổ cổng luôn, và những người lính vẫy cờ.”

Nó cũng chăm chú xem video phỏng vấn các chiến sĩ lái xe tăng năm xưa, nó làm giống như đang làm bài thi Đọc hiểu tiếng Việt vậy. Ông thì cũng già, nói giọng miền Bắc, nó nghe chữ được chữ mất, nhưng nghe được chữ nào sẽ khoe liền: “Mẹ, ông nói “cổng phụ”. “Mẹ, ông nói “Hồ Chí Minh”… làm mình cũng mắc cười. 

Nó cũng rất háo hức về chuyện về Việt Nam, đi tham quan Dinh Độc Lập để xem hai chiếc xe tăng. Thế là con lại có thêm động lực để về thăm Việt Nam, thêm gắn kết với Việt Nam. Mình rất tự hào khi con biết thêm về khoảnh khắc lịch sử này, vì mình mong muốn con lớn lên với niềm yêu thích lịch sử và văn hoá, không chỉ của Việt Nam mà còn nhiều nước khác nữa.